Co ciekawe, wchłanianie tego pierwiastka poprawia witamina C, więc nie zapominajmy o dodatku warzyw lub owoców do posiłków bogatych w żelazo. W trakcie kuracji należy zrezygnować z takich produktów jak herbata i kawa, ponieważ związki w nich zawarte obniżają przyswajanie żelaza. Warzywa i owoce o dużej zawartości żelaza: Żeby zapewnić sobie wszystkie aminokwasy, warto łączyć produkty zbożowe ze strączkami. Te bowiem doskonale się uzupełniają. Aby lepiej przyswajać żelazo, do produktów bogatych w ten minerał dobrze jest dodawać produkty zawierające witaminę C. Należy do nich m.in. papryka, natka pietruszki (jest również bogata w żelazo), kalarepa, cytrusy. Dieta w anemii poza tym, że musi być wartościowa, to jednocześnie może być zróżnicowana i smaczna. Jej podstawą jest spożywanie produktów bogatych w żelazo. Przykładowy jadłospis z łatwością możesz znaleźć w sieci. Odpowiednia dieta jest najlepszą bronią w walce z niedokrwistością. W związku z tymi wszystkimi zaletami, dietetycy nie wykluczają jajek z jadłospisu. Wyjątek stanowią chorzy, którzy są uczuleni na jajka. SIBO a dieta bogata w pszenicę to przepis na bolesne wzdęcia, zgagę i zaparcia. Pszenica jest jednym z tych produktów, których zdecydowanie należy unikać w czasie walki z chorobą. Czytaj również: Dieta Montignaca – zasady, efekty, jadłospis. Dieta jogurtowa – odchudzanie w 14 dni. Dieta jogurtowa, choć bazuje w dużej mierze na jednym składniku, jakim jest jogurt, może być polecana jako skuteczna metoda odchudzania. Pozwala dość szybko stracić zbędne kilogramy, jednocześnie nie wywołuje szkód dla zdrowia. Dieta bogata w żelazo dla kobiet jest szczególnie ważna podczas anemii. Prezentujemy listę produktów bogatych w żelazo i przykładowy jadłospis - ELLE Sport. Podsumowując, aby prawidłowo się odchudzać i nie naruszać naszej odporności, a wręcz w okresie jesienno-zimowym i wczesną wiosną ją wzmocnić, należy spożywać w odpowiedniej ilości żywność z każdej grupy produktów spożywczych. Starać się, aby nasz jadłospis był bardzo różnorodny, bogaty w warzywa i owoce sezonowe. Jadłospis w anemii z niedoboru żelaza. Śniadanie: jajecznica z pomidorami, chudą wędliną, awokado i natką pietruszki, woda z cytryną. II śniadanie: bananowo- czekoladowy budyń z ciecierzycy z pestkami granatu. Obiad: pieczony filet z dorsza w marynacie cytrynowo- ziołowej, kasza gryczana, surówka z kiszonej kapusty. Z rekonstrukcji diety paleo wynika, że była ona bogata w żelazo hemowe, jod, cynk, miedź, selen, witaminę A i witaminę D oraz kwasy tłuszczowe omega-3. W paleolicie nie było dostępu do wielu produktów, które współcześnie są powszechnie spożywane. Dla kogo jest jadłospis? Stworzyłam go dla osób z niskim poziomem żelaza i ferrytyny, które chcą zapewnić sobie bogatoodżywczą dietę, gdzie nie zabraknie żelaza. Jadłospis jest również przeciwzapalny i ma niski indeks/ładunek glikemiczny. Będzie idealny dla par, które starają się o dziecko. Znajdziesz tam: – przepisy na 7dni. DkGcaQP. Żelazo jest bardzo cennym i istotnym dla naszego zdrowia składnikiem mineralnym. Spełnia bardzo ważną funkcję w organizmie - jest składnikiem hemoglobiny, która transportuje tlen. Ponadto żelazo jest niezbędne do prawidłowego wzrostu i rozwoju oraz regeneracji tkanek. Żelazo stymuluje również odporność, wspomaga walkę z wolnymi rodnikami i redukuje uczucie zmęczenia. Niedobór żelaza jest najczęściej spowodowany niewłaściwą dietą. Żelazo jest niezbędne dla kobiet w ciąży, gdyż warunkuje prawidłowy rozwój płodu oraz przeciwdziała anemii. Zobacz film: "Sól w diecie - ile można spożywać?" spis treści 1. Rola żelaza w diecie 2. Niedobór żelaza Objawy niedoboru żelaza 3. Dieta dla anemika Witamina B12 Żelazo i kwas foliowy Produkty bogate w żelazo 4. Żelazo a ciąża 5. Wchłanianie żelaza Niedobór żelaza a wegetarianizm 6. Suplementacja żelaza 7. Nadmiar żelaza Objawy nadmiaru żelaza rozwiń 1. Rola żelaza w diecie Żelazo w diecie jest niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Stanowi ono składnik wielu istotnych białek: hemoglobiny (w krwinkach czerwonych), mioglobiny (w tkankach mięśniowych). Mioglobina to nic innego jak białko magazynujące oraz dostarczające tlen do mięśni, wpływające na wytwarzanie energii. Żelazo odpowiada za produkcję czerwonych krwinek. Właśnie w erytrocytach znajduje się hemoglobina, która transportuje tlen z płuc do każdej żywej komórki. Funkcje żelaza w organizmie to: transport tlenu, wytwarzanie wysokoenergetycznych wiązań fosforowych w związkach wysokoenergetycznych (ATP), przenoszenie elektronów, utrzymanie prawidłowego metabolizmu poprzez udział w reakcjach jodowania tyrozyny, składnik enzymów: peroksydazy i katalazy, tworzenie składników krwi, takich jak erytrocyty i leukocyty, odpowiada za prawidłowy skład krwi i mechanizmy odporności komórkowej, zwalczanie wolnych rodników, przeciwdziałanie przedwczesnemu starzeniu się organizmu. Za każdym razem, kiedy krew przepływa przez płuca, cząsteczka żelaza zawarta w hemoglobinie wiąże cząsteczkę tlenu, która jest następnie transportowana do poszczególnych narządów ciała. Mięśnie, które również potrzebują tlenu, otrzymują go dzięki cząsteczkom żelaza w mioglobinie. Żelazo wchłania się przy pomocy dwunastnicy. Wiele osób nie zdaje sobie sprawy z tego, że żelazo jest niezwykle ważne również dla prawidłowego funkcjonowania układu immunologicznego. Badania naukowców potwierdzają, że obecność żelaza w naszym ciele jest potrzebna do regulowania enzymów, bez których wiele reakcji odpornościowych nie mogłoby zajść. Dzięki temu ważnemu składnikowi nasz organizm może chronić się przed drobnoustrojami i patogenami. Żelazo stanowi mikroelement niezbędny do prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego. Dzięki niemu możliwe jest utrzymanie prawidłowych funkcji fizycznych oraz intelektualnych. Należy pamiętać, że ludzki organizm nie jest w stanie samodzielnie produkować żelaza, dlatego ważne jest przyswajanie go z zewnętrznych źródeł. Ten istotny mikroelement powinien być dostarczany do organizmu wraz z pożywieniem lub z suplementami. Jeśli dostarczamy zbyt mało tego składnika, nasz organizm może zacząć pobierać go z tzw. zapasów tkankowych. 2. Niedobór żelaza Żelazo odgrywa niezwykle istotną rolę w walce z niedokrwistością. Anemia objawia się niedoborem żelaza we krwi, co prowadzi do zaniżonego poziomu hemoglobiny i zbyt małej ilości erytrocytów. Dlatego też dieta osoby chorej powinna zawierać produkty bogate w żelazo, witaminę B12 i kwas foliowy. Najważniejszym ich źródłem są produkty pochodzenia zwierzęcego i warzywa. Odpowiedni dobór składników odżywczych skutecznie pomaga zwalczać objawy niedokrwistości. Dzienne zapotrzebowanie na żelazo dla osoby dorosłej to średnio 10 do 20 mg. Niedobory żelaza we krwi w organizmie powodują niedokrwistość, czyli anemię, która szczególnie często występuje w czasie ciąży. Powstaje na skutek spadku poziomu ferrytyny poniżej 12 μg/l w przypadku kobiet i 15 μg/l w przypadku mężczyzn. Do niedoboru żelaza może dojść także: przy niedostatecznym dostarczaniu go z dietą, podczas intensywnych krwawień, podczas obfitych miesiączek, w przebiegu upośledzonego wchłaniania jelitowego, w przebiegu chorób zakaźnych, w przebiegu chorób pasożytniczych, w przebiegu niedoborów witaminy B12, miedzi i kwasu foliowego, w okresie dojrzewania (anemią bardzo często dotknięte są dzieci i młodzież), przy częstych krwawieniach z przewodu pokarmowego (jest to typowe w przebiegu takich dolegliwości jak wrzody czy hemoroidy), w okresie menopauzalnym. Na ryzyko niedoborów żelaza narażeni są również pacjenci zmagający się z częstymi biegunkami. Objawy niedoboru żelaza Objawy niedoboru żelaza to: blada cera, brak energii senność, apatia, gorsza sprawność umysłowa, problemy z koncentracją, zły nastrój, częste tworzenie się zajadów, szorstka skóra, bóle głowy, przyśpieszony oddech, sińce pod oczami, rozdwajające się paznokcie, łamliwe paznokcie, zwiększona podatność na infekcje i przeziębienia, owrzodzenie języka oraz błony śluzowej jamy ustnej, zaburzenia rytmu serca, wypadanie włosów. 3. Dieta dla anemika Anemia zmusza osoby na nią cierpiące do zmiany sposobu odżywiania. Ich codzienny jadłospis musi zawierać produkty bogate w określone składniki odżywcze. Przed wprowadzeniem zmian w życie należy skonsultować się z lekarzem, który zdecyduje, czy w leczeniu niedokrwistości danego pacjenta wystarczy zmiana diety, czy też trzeba zastosować terapię farmakologiczną. Skuteczne w walce z anemią jest: spożywanie produktów pełnowartościowych, bogatych w składniki mineralne i substancje odżywcze, unikanie słodyczy i wyrobów cukierniczych, jedzenie produktów bogatych w żelazo, spożywanie dużej ilości warzyw i owoców, ograniczenie picia kawy i herbaty. Witamina B12 Witamina B12, zwana także kobalaminą, uczestniczy w wielu procesach zachodzących w naszym organizmie. Wpływa na pracę mięśni, bierze udział w przemianach metabolicznych, pomaga tworzyć osłonki mielinowe otaczające komórki nerwowe, pomaga w utrzymaniu równowagi psychicznej, a przede wszystkim wspomaga wytwarzanie czerwonych krwinek, zapobiegając niedokrwistości. Do produktów bogatych w witaminę B12 zaliczamy: wątrobę wołową i wieprzową, nerki i serca zwierząt, chude mięso, jaja, sery, skorupiaki, ryby. Dotychczas nie stwierdzono żadnego przypadku przedawkowania witaminy B12, jest bezpieczna dla organizmu, nawet gdy przyjmuje się ją w dużych dawkach. Znacznie bardziej należy obawiać się skutków niedoboru witaminy B12. Jej brak w organizmie może wywołać chorobę Alzheimera bądź stwardnienie rozsiane. Niedobór prowadzi do niedokrwistości oraz do zaburzeń pracy mózgu. Witamina B12 w leczeniu anemii może być podawana także w postaci zastrzyków. Dieta bogata w żelazazo jest ważna szczególnie dla kobiet w ciąży (123RF) Żelazo i kwas foliowy Kolejne dwa ważne składniki w diecie anemika to żelazo i kwas foliowy. Żelazo zawarte jest w produktach pochodzenia roślinnego i zwierzęcego. Lepiej przyswajalne przez organizm jest to pochodzące od zwierząt. Do produktów spożywczych o największej zawartości żelaza zaliczamy podroby i warzywa strączkowe; nieco mniej znajduje się go w drobiu i kaszach. Warzywa bogate w ten pierwiastek to także brokuły, buraki, brukselka oraz korzeń pietruszki. Warto dodać, że dla prawidłowego wchłaniania do krwi, niezbędne jest dostarczanie organizmowi produktów bogatych w witaminę C. Produkty bogate w żelazo Żelazo znajduje się w różnych produktach. To, które jest dostarczane z pożywieniem można podzielić na dwa rodzaje: hemowe, które jest pochodzenia zwierzęcego, niehemowe – pochodzenia roślinnego. Żelazo pochodzące z mięsa jest łatwiej przyswajalne przez nasz organizm i charakteryzuje się wyższą biodostępnością od żelaza pochodzącego z produktów roślinnych. Magazynowanie tego pierwiastka jest możliwe dzięki ferrytynom. Są to białka, których stężenie we krwi daje informacje na temat ilości żelaza w organizmie. Ich poziom to podstawowe badanie wykonywane w celu określenia niedoborów żelaza. Do produktów bogatych w żelazo należą: wątróbka wieprzowa, mięso kurczaka, chleb żytni pełnoziarnisty, żółtko jaj, natka pietruszki, fasola, groch, soja, brokuły, krewetki, botwina, buraki, orzechy, polędwica wołowa czerwone mięsa, warzywa zielone takie jak rzeżucha, szpinak itd. suszone śliwki, suszone morele, rodzynki, daktyle, pestki dyni, otręby pszenne. Żelazo znajduje się także w sokach z czarnej porzeczki, żurawinowych i aroniowych. Produkty bogate w żelazo, kwas foliowy i witaminę B12 stanowią nieodłączny element skutecznego leczenia anemii, dlatego tak ważne jest wprowadzenie ich do codziennej diety anemika. ## Żelazo a ciąża Produkty zawierające żelazo powinny znaleźć się w diecie kobiety, która jest w ciąży. Kobiety w tym szczególnym czasie powinny regularnie wykonywać badanie morfologiczne krwi na obecność żelaza. Jeśli będzie go za mało, może to oznaczać anemię. Cierpi na nią 40% przyszłych mam. Żelazo odgrywa ważną rolę w przypadku kobiet w ciąży, ponieważ warunkuje prawidłowy rozwój mózgu oraz tkanek płodu. Dlatego należy zadbać o odpowiednio zbilansowaną dietę. Jeśli nie przyjmujesz odpowiedniej ilości żelaza z pożywieniem, lekarz prowadzący może przepisać preparaty zawierające dodatkowe porcje żelaza. Należy wtedy jednak pozostać pod stałą jego opieką i na bieżąco kontrolować poziom tego pierwiastka we krwi, aby nie zaszkodzić sobie i dziecku. Odpowiedni poziom żelaza we krwi jest niezbędny dla codziennego funkcjonowania organizmu. Bez niego będziesz permanentnie zmęczona i po kilku miesiącach zaczniesz odczuwać niedobór żelaza. Pamiętaj: zdrowa dieta to dieta bogata we wszystkie składniki mineralne w odpowiedniej ilości, także w żelazo. ## Wchłanianie żelaza Wchłanianie żelaza ułatwia witamina C, z tego względu należy zadbać o takie produkty żywnościowe jak natka pietruszki, przetwory z dzikiej róży, brokuły, czarne porzeczki, kapusta kiszona, pomarańcze, brukselka, chrzan, agrest, jabłka, maliny, poziomki. Komponując zdrową dietę, warto wiedzieć, że produkty bogate w wapń oraz kwas fitynowy zmniejszają wchłanianie żelaza w jedzeniu. Warto ograniczyć produkty, które wpływają negatywnie wchłanianie żelaza i nie sięgać zbyt często po kawę i herbatę. W kwas fitynowy obfitują również takie produkty żywnościowe jak: otręby pszenne, ziarna soi, orzechy, czekolada, batoniki. Niedobór żelaza a wegetarianizm Przez to, że żelazo w produktach odzwierzęcych wchłania się lepiej niż to występujące w żywności pochodzenia roślinnego, wegetarianie mają utrudnione zadanie. Żelazo pochodzenia roślinnego przyswaja się tylko w 5%, podczas kiedy produkty zwierzęce pozwalają przyswoić nawet 20% tego pierwiastka. Nie oznacza to jednak, że wegetarianie czy weganie muszą rezygnować ze swojej diety i ideologii. Muszą za to szczególnie dbać o dietę, żeby dostarczyć swojemu organizmowi wszystkich składników mineralnych, w tym też żelaza. W przypadku diety bezmięsnej warto sięgać przede wszystkim po strączki (głównie soczewicę, soję i ciecierzycę). Powinni o tym pamiętać nie tylko wegetarianie, ale wszyscy, którzy mają problemy z niedoborem żelaza albo są na niego narażeni w inny sposób. 4. Suplementacja żelaza Suplementacja żelaza zalecana jest wówczas, gdy pomimo stosowania diety bogatej w ten pierwiastek nadal mamy nieprawidłowe wyniki w badaniach krwi. Osoby decydujące się na zakup suplementu w aptece powinny zadbać o to, aby żelazo w tabletkach było łatwo przyswajalne. Stosowanie suplementów z żelazem eliminuje problem niedoborów żelaza we krwi. Przed zaleceniem suplementacji żelaza lekarz zleca najpierw szereg różnych badań, których przeprowadzenie ma na celu odnalezienie przyczyny występującego u pacjenta niedoboru żelaza. Dla zachowania pełnego zdrowia i zminimalizowania ryzyka niedoboru żelaza należy trzymać przede wszystkim zdrową, rozsądną dietę, aby zewnętrza suplementacja nie musiała być koniecznością. Leki i suplementy z żelazem dostępne są w aptekach stacjonarnych i internetowych. By, zakupić takie preparaty, nie potrzebujemy recepty. Ich cena może wahać się od czterech do nawet pięćdziesięciu złotych. Suplementy z żelazem dostępne są również w postaci toników, roztworów, syropów. Zanim zdecydujemy się na suplementację żelaza, koniecznie porozmawiajmy o tym z lekarzem. W przeciwnym razie stosowanie takich preparatów może skutkować nadmiarem pierwiastka w organizmie. 5. Nadmiar żelaza Nadmiar żelaza w diecie może odkładać się w wątrobie, trzustce i innych narządach, powodując zatrucia. Specjaliści są zgodni co do tego, że zbyt wysoki poziom pierwiastka może być równie niebezpieczny, co jego niedobór. Na nadmiar żelaza najbardziej narażeni są mężczyźni w wieku średnim. Niektóre kobiety również zmagają się z tym problemem. W ich przypadku ten problem może skutkować zaburzeniami miesiączkowania. Do nadmiaru żelaza może dojść również wskutek pewnych chorób, np. hemochromatozy, schorzeniem, które wiąże się z nadmiernym wchłanianiem żelaza z przewodu pokarmowego. Zbyt wysoki poziom pierwiastka jest niezwykle niebezpieczny, ponieważ zwiększa ryzyko zachorowania na choroby serca, a także choroby nowotworowe. Może spowodować również problemy hormonalne, dolegliwości bólowe stawów, osteoporozę, stany depresyjne. Dlatego też należy uważać z ilością i jakością stosowanych suplementów diety zawierających żelazo. Jeśli jedyne źródło żelaza stanowi pokarm, nie należy obawiać się nadmiaru żelaza. Objawy nadmiaru żelaza Nadmiar żelaza we krwi może początkowo dawać podobne objawy, jak jego niedobór. U osoby z podwyższonym poziomem tego pierwiastka dostrzec można: brak energii, ciągłe zmęczenie, ospałość, apatię, obniżony nastrój, spadek masy ciała, szarobrązowy odcień oraz metaliczny połysk na skórze twarzy, ziemisty odcień naskórka, brak ochoty na seks, dolegliwości bólowe stawów. polecamy Dieta przy nadmiarze żelaza – co jeść, a czego unikać? Nadmiar żelaza jest dla organizmu naprawdę niebezpieczny – kiedy ten pierwiastek odkłada się w organizmie, dochodzi do zniszczeń tkanek i narządów ( wątroby, serca, trzustki, przysadki mózgowej, stawów). Za ten stan rzeczy najczęściej odpowiada choroba genetyczna – hemochromatoza pierwotna, związana ze zmianami w genie HFE. Co zatem jeść, a czego unikać, jeśli w organizmie występuje nadmiar żelaza? Produkty, które warto włączyć do diety Najlepiej spożywać te produkty, które obniżają wchłanianie żelaza, czyli przede wszystkim nabiał [1]. Absorpcję zmniejszają też kawa lub herbata do posiłku. Dobrze spożywać również dużo warzyw i owoców, które zawierają antyoksydanty, bogate w błonnik orzechy, ryż i nasiona [2], a także białe makarony i pieczywo, kasze oraz ziemniaki [1]. Produkty, których lepiej unikać (lub całkowicie wyeliminować) Lepiej unikać produktów bogatych w żelazo (przede wszystkim to łatwo przyswajalne). Chodzi głównie o czerwone mięso ( wołowinę i wieprzowinę) [2]. Dobrze ograniczyć również spożywanie żółtek jaj, ciemnego pieczywa i makaronów, fasoli, grochu czy owsa [1]. Warto zminimalizować także wykorzystywanie w kuchni produktów, które zwiększają wchłanianie żelaza. Jakich? Przede wszystkim alkoholu (jeśli doszło do uszkodzenia wątroby, należy go całkowicie wyeliminować) i słodkich napojów czy przekąsek. Zaleca się też eliminację owoców morza z diety (mogą zawierać bakterię Vibrio vulnificus – niebezpieczną dla osób z nadmiarem żelaza) [2]. Witamina C – uważaj na nią Witamina C wzmaga wchłanianie żelaza. Z tego powodu najlepiej nie suplementować jej w dawce większej niż 200 mg [2]. Nie należy łączyć w jednym posiłku także produktów bogatych w witaminę C z produktami bogatymi w żelazo [1]. Dużo witaminy C zawierają papryka, kiszonki, pomidory, porzeczki, truskawki i cytrusy. Hemochromatoza? Sama dieta nie wystarczy… Chociaż dieta uboga w żelazo jest w przypadku chorych na hemochromatozę wskazana, nie doprowadzi ona do obniżenia nagromadzonego już pierwiastka (w postaci ferrytyny). Będzie natomiast pomocna w zapobieganiu kumulacji jego dodatkowych ilości. Aby usunąć z organizmu nadmiar żelaza i zapobiec dalszemu rozwojowi choroby (a także cofnąć niektóre obecne już objawy) najczęściej stosuje się upusty krwi, na początku 1-2 razy w tygodniu. To dla znacznej większości chorych bezpieczna i naturalna metoda leczenia. Obniżenie poziomu ferrytyny (nagromadzonego żelaza) do prawidłowych wartości trwa zazwyczaj 3-6 miesięcy od rozpoczęcia upustów krwi [3]. Źródła: [1] Dieta w hemochromatozie, materiały edukacyjne Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie. [2] Iron Disorders Institute, Diet Recommendations for Hemochromatosis, 2006. [3] EASL, EASL practical guidance for HFE hemochromatosis, “Journal of Hepatology” 2010, vol. 53, 3-22. Zapisz się na newsletter! Chcę otrzymywać od na podany przeze mnie adres e-mail informacje (w tym marketingowe i handlowe) dotyczące serwisu, a także innych podmiotów współpracujących z portalem zgodnie z Polityką Prywatności - Agnieszka Łapajska Redaktor medyczny testDNA, specjalizujący się w temacie nietolerancji pokarmowych, badań po poronieniu, hemochromatozy oraz ustalenia ojcostwa i pokrewieństwa fot. Adobe Stock, Yaruniv-Studio Zdrowa dieta stanowi dla wielu osób wyzwanie. Jeśli chcesz prowadzić zdrowy styl życia, koniecznie musisz zadbać o zdrowe odżywianie i wprowadzić zdrową dietę. Zastosuj zaproponowany, zdrowy i zbilansowany jadłospis, a od razu poczujesz się lepiej. Spis treści: Zdrowa dieta - co powinna zawierać? Przykładowy zdrowy jadłospis z przepisami na 10 dni Zalecenia do zdrowej diety Zdrowa dieta - co powinna zawierać? Zdrowa dieta przede wszystkim powinna opierać się o zasady zdrowego żywienia zilustrowane piramidą zdrowego żywienia i aktywności fizycznej. Najważniejsze, żeby zdrowa dieta dostarczała wszystkich niezbędnych składników potrzebnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu: pełnowartościowego białka; zdrowych tłuszczów w odpowiednich proporcjach (w tym niezbędnych kwasów omega 3); węglowodanów, w większości złożonych, o niższym indeksie glikemicznym i wyższej zawartości błonnika pokarmowego; wszystkich witamin; minerałów; innych prozdrowotnych składników takich jak np. antyoksydanty. Zrealizować to można stosując dietę różnorodną, bogatą w warzywa i owoce, opartą o nieprzetworzone produkty. Zdrowa dieta może być dietą odchudzającą, gdy stosuje się kaloryczność poniżej własnego zapotrzebowania, ale zdrowa dieta może być też dietą na przytycie. Wystarczy zastosować wyższą kaloryczność, np. dietę 2000 kcal. Przykładowy zdrowy jadłospis z przepisami na 10 dni Skorzystaj z przykładowej tygodniowej diety, która została rozszerzona o dodatkowe 3 dni. Została przygotowana przez wykwalifikowanego dietetyka, więc dostarcza wszystkich niezbędnych składników odżywczych. Stosując ten zdrowy jadłospis nie powinnaś być głodna. Możesz wręcz czuć się przejedzona. Nie zniechęcaj się, po pewnym czasie organizm przyzwyczai się do wielkości porcji i ilości warzyw i owoców w diecie, które są odpowiedzialne za to, że jest ona tak sycąca. Przygotowany jadłospis dostarcza ok. 1500 kcal. Dostosuj go w zależności od twojego indywidualnego zapotrzebowania kalorycznego i celów. Dzień 1. zdrowej diety Śniadanie - Owsianka bananowa z kokosem Składniki: 1 szklanka mleka 2%, 3 łyżki płatków owsianych, banan, 1 łyżeczka wiórków kokosowych. II śniadanie - Kanapka z szynką z indyka i butelka jednodniowego soku marchwiowego Składniki: 1 kromka pieczywa razowego, plaster szynki z indyka, kilka plastrów pomidora, łyżka szczypiorku. Obiad - Rozgrzewający gulasz z imbirem Składniki: 100g polędwicy wołowej lub drobiowej, 1 mały kalafior, 2 łyżki jogurtu naturalnego, ½ szklanki białego wytrawnego wina, łyżka oleju, ząbek czosnku, szczypta soli, szczypta imbiru, słodka papryka. Sposób przygotowania: Kalafiora podziel na różyczki i wrzuć do wrzącej wody, gotuj chwilę. Mięso umyj i pokrój w paski, dopraw do smaku i podsmaż na rozgrzanej patelni na łyżce oleju. Kalafiora wyjmij z wody, dodaj do mięsa i podlej wodą. Dodaj czosnek, wino i resztę przypraw. Duś pod przykryciem ok. 15-20 min. Podwieczorek - Porcja dowolnych sezonowych owoców Kolacja - Placuszki ze szpinakiem, fetą i suszonymi pomidorami Składniki na 2 porcje: 2 jajka, 4 łyżki rozmrożonego szpinaku lub 4 garści świeżego, 2 plasterki sera feta, 2 suszone pomidory, 3 łyżki mąki z ciecierzycy, łyżka oleju rzepakowego, pieprz, czosnek granulowany lub świeży, szczypta sody. Sposób przygotowania: Szpinak rozmroź i przypraw do smaku. Dodaj pokruszony ser feta, pokrojone pomidory, jajka i mąkę. Delikatnie zmiksuj. Na patelni w między czasie rozgrzej olej. Nałóż łyżką okrągłe placuszki i smaż z obu stron. Dzień 2. zdrowej diety Śniadanie - Kanapki z mozzarellą, pomidorem i zielonym pesto Składniki: 2 kromki chleba gruboziarnistego, łyżeczka zielonego pesto, 2 plasterki mozzarelli, ½ pomidora. II śniadanie - Jogurt z musli i jabłkiem Składniki: jogurt naturalny (200 g), 3 łyżki muesli bez cukru, jabłko. Obiad - Ryba w pomarańczach z pieczonymi ziemniakami Składniki: 2 ziemniaki (ok. 180g), 200 g filetu z soli, 1 pomarańcza, sok wyciśnięty z pomarańczy, olej rzepakowy, 1 ząbek czosnku, zioła prowansalskie, pęczek natki pietruszki, pieprz, sól. Sposób przygotowania: Ziemniaki umyj i obierz ze skórki, pokrój w słupki o grubości 2 cm. Posyp przyprawami, polej łyżką oleju rzepakowego. Filet z soli natrzyj przyprawami. Pietruszkę posiekaj bardzo drobno i posyp nią fileta. Rybę ułóż w naczyniu żaroodpornym, polej sokiem z pomarańczy i ułóż na wierzchu cząstki pomarańczy. Na papierze do pieczenia ułóż plasterki ziemniaków. Całość zapiekaj w 180 stopniach Celsjusza przez około 50 minut. Rybę możesz podać również z gotowanymi warzywami. Podwieczorek - Porcja dowolnych sezonowych owoców Kolacja - Placuszki ze szpinakiem, fetą i suszonymi pomidorami Danie z dnia poprzedniego. Dzień 3 zdrowej diety Śniadanie - Muesli z jogurtem i granatem Składniki: 4 łyżki muesli bez cukru, jogurt naturalny (200 g), ½ granatu. II śniadanie - Garść orzechów włoskich Obiad -Makaron z ciecierzycą i warzywami Składniki: szklanka ugotowanej cieciorki, ½ puszki pomidorów, seler naciowy, marchewka, papryka czerwona, łyżka oliwy z oliwek, ½ cebuli, szklanka makaronu razowego świderki, papryczka chili, łyżeczka soku z cytryny, czosnek, natka pietruszki. Sposób przygotowania: Na oliwie zeszklij cebulkę, dodaj rozdrobniony ząbek czosnku, drobno pokrojone chili oraz pokrojone w słupki marchew, selera i paprykę i smaż około 5 minut. Dodaj pomidory oraz odcedzoną i przepłukaną wodą cieciorkę, przypraw solą, pieprzem, łyżeczką soku z cytryny, i duś ok. 10 – 15 minut. W tym czasie ugotuj makaron. Warzywa podawaj z makaronem, posyp posiekaną natką. Podwieczorek - Porcja sezonowych owoców Kolacja - Roladki z łososia ze szczypiorkiem Składniki: 100 g wędzonego łososia w plastrach , 2 plastry chudego twarogu, łyżka jogurtu naturalnego, 2 łyżki posiekanego szczypiorku, rukola, kromka razowego pieczywa. Sposób przygotowania: Twaróg wymieszaj z jogurtem naturalnym i szczypiorkiem. Powstałą pastę nałóż na plastry łososia, posyp rukolą i zawiń. Zjedz z kromką pieczywa razowego. Dzień 4 zdrowej diety Śniadanie - Jaglanka z malinami i czekoladą Składniki: 4 łyżki kaszy jaglanej, szklanka mleka (2%), szklanka malin (świeżych lub mrożonych), 2 kostki gorzkiej czekolady. Sposób przygotowania: Kaszę zalej gorącym mlekiem, gotuj ok. 15 min cały czas mieszając - w razie potrzeby podlej odrobiną mleka. Pod koniec dodaj umyte maliny i posyp pokruszoną czekoladą. Podawaj na ciepło lub po schłodzeniu. II śniadanie - Kanapka z wędliną i warzywami: grahamka (60g), plasterek wędliny z piersi indyka lub kurczaka, łyżka serka Bieluch do smarowania, sałata, ulubione warzywa. Obiad - Makaron z indykiem w szpinakowym pesto Składniki: ½ szklanki makaronu pełnoziarnistego świderki, 5 pomidorków koktajlowych, ½ piersi z indyka (ok. 150g), 2 łyżki kremowego jogurtu, sól, pieprz. Szpinakowe pesto: szklanka umytych liści szpinaku lub ½ opakowania mrożonego (225g), łyżeczka startego parmezanu, łyżka oliwy z oliwek, ząbek czosnku, sól, pieprz. Sposób przygotowania: Wszystkie składniki na pesto zmiksuj na gładką masę. Makaron ugotuj w lekko osolonej wodzie z odrobiną oliwy i wciśniętym ząbkiem czosnku. Łyżkę oliwy rozgrzej na głębokiej patelni, podsmaż kawałki piersi indyka na złocisty kolor, dodaj pomidorki koktajlowe przekrojone na połówki i podsmaż przez kilka minut. Następnie dodaj makaron i pesto, całość dokładnie wymieszaj. Odstaw z ognia, na końcu dodaj jogurt i wszystko razem wymieszaj. Posyp świeżo zmielonym pieprzem. fot. Makaron z indykiem i szpinakiem/ Adobe Stock, voltan Podwieczorek - Porcja sezonowych owoców Kolacja - Serek wiejski z pomidorem i kromką pieczywa Składniki: grubsza kromka chleba razowego, serek wiejski (150g), pomidor. DZIEŃ 5 Śniadanie - Kanapki z twarogiem, kiełkami i zieloną papryką Składniki: 2 kromki chleba razowego, ¼ kostki chudego sera twarogowego, ½ zielonej papryki, łyżeczka pestek słonecznika, 2 łyżki kiełków na patelnie. II śniadanie - Porcja sezonowych owoców Obiad - Tortilla z łososiem z sosem tzatziki (przepis na 2 porcje) Składniki: 2 placki tortilli pełnoziarnistej, 200 g świeżego łososia, pomidor, ogórek, papryka, liście sałaty lodowej, cebula, 2 łyżki oliwy z oliwek, ½ łyżeczki papryki słodkiej, szczypta soli i pieprzu. Sos: mały jogurt naturalny (150 g), 1 łyżeczka koperku, ząbek czosnku, ogórek, szczypta soli i pieprzu. Sposób przygotowania: Łososia pokrój w kostkę i zamarynuj w oliwie z oliwek i przyprawach. Następnie usmaż go na patelni. Warzywa również pokrój w kostkę, zaś sałatę porwij na mniejsze części. Placek podgrzej do zrumienienia na suchej i mocno rozgrzanej patelni, a następnie posmaruj sosem tzatziki. Na placku równomiernie rozłóż łososia i warzywa, ponownie skrop sosem, po czym delikatnie zwiń. Podwieczorek - Deser jaglany z musem wiśniowym (przepis na 2 porcje) Składniki: szklanka mleka 2%, 4 łyżki kaszy jaglanej, 2 garście mrożonych wiśni, 1 łyżeczka miodu. Sposób przygotowania: Kaszę ugotuj z mlekiem. Gotuj ja na małym ogniu do momentu, aż całe mleko wsiąknięcia w kaszę. Dodaj miód i wymieszaj. Wiśnie rozmroź i zmiksuj. Kaszę przełóż do pucharka, na wierzch wylej mus wiśniowy. Kolacja - Hawajski omlet z szynką i ananasem Składniki: 2 jajka, 2 plastry ananasa, 2 plastry szynki, łyżka oleju rzepakowego. Sposób przygotowania: Jajka roztrzep, dodaj pokrojoną w kostkę szynkę i ananasa, dopraw do smaku solą i pieprzem. Na patelni rozgrzej olej. Wylej jajka, smaż z obu stron do ścięcia się białek. Dzień 6. zdrowej diety Śniadanie - Kanapki z szynką, pomidorem i awokado Składniki: 2 kromki chleba razowego, łyżka serka naturalnego, 2 plasterki szynki z piersi kurczaka, średni pomidor, plaster awokado. II śniadanie - Deser jaglany z musem wiśniowym (według przepisu z poprzedniego dnia) Obiad - Tortilla z łososiem z sosem tzatziki (według przepisu z poprzedniego dnia) Podwieczorek - Porcja sezonowych owoców Kolacja - Sałatka z czerwoną fasolą Składniki na 2 porcje: liście sałaty lodowej, 5 łyżek czerwonej fasoli z puszki (80 g), 4 łyżki kukurydzy konserwowej (60 g), garstka czarnych oliwek pokrojonych w paseczki (40g), ogórek, opakowanie makaronu sojowego/ryżowego, łyżeczka octu balsamicznego, łyżka sosu sojowego. Dzień 7. zdrowej diety Śniadanie - Kanapki z paprykowym twarożkiem Składniki: 2 kromki chleba żytniego razowego, ½ kostki chudego twarogu (100g), łyżka jogurtu naturalnego, ½ papryki. II śniadanie - Opakowanie kefiru (440 ml) i garść ulubionych orzechów Obiad - Cytrynowa pierś z kurczaka z surówką z marchwi i jabłka Składniki na 2 porcje: torebka brązowego ryżu (100 g), 200 g piersi z kurczaka. Surówka: 2 marchewki (90 g), małe jabłko , 2 łyżki jogurtu naturalnego (40 g). Marynata do mięsa: 4-5 łyżek soku z cytryny, 2 łyżki oliwy z oliwek, zioła prowansalskie. Sposób przygotowania: W głębokim naczyniu wymieszaj oliwę z sokiem cytrynowym i ziołami. Dodaj kurczaka i polej go dokładnie marynatą. Odstaw na 5-10 minut. Nagrzej piekarnik do 180 stopni. Piecz pierś przez ok. 15- 20 minut. W międzyczasie ugotuj ryż według przepisu na opakowaniu. Marchew i jabłko zetrzyj na tarce o grubych oczkach, wymieszaj z jogurtem naturalnym. fot. Cytrynowa pierś z kurczaka/Adobe Stock, New Africa Podwieczorek - Porcja sezonowych owoców Kolacja - Sałatka z czerwoną fasolą (według przepisu z poprzedniego dnia) Dzień 8. zdrowej diety Śniadanie - Kanapki z pieczonym pasztetem drobiowym i warzywami Składniki: 2 kromki chleba razowego, 4 plastry pieczonego pasztetu drobiowego (60 g), ogórek kiszony, liście sałaty. II śniadanie - Koktajl truskawkowy Składniki: szklanka naturalnej maślanki, szklanka truskawek świeżych lub mrożonych, 2 łyżki otrąb gryczanych, łyżeczka mielonego siemienia lnianego. Sposób przygotowania: Truskawki rozmroź w rondelku podlewając wodą lub zmiksuj bezpośrednio z maślanką, siemieniem i otrębami. fot. Koktajl truskawkowy/ Adobe Stock, samael334 Obiad - Faszerowane papryki pieczarkami i cebulką Składniki: 2 duże papryki w różnych kolorach np. czerwona i zielona, 3 łyżki kaszy gryczanej, 5 pieczarek (100g), ½ średniej cebuli (45g), ¼ sera feta light Mlekovita (50g), 3 łyżki przecieru pomidorowego, łyżeczka oliwy z oliwek, świeża natka pietruszki, bazylia, oregano, sól, pieprz kolorowy. Sposób przygotowania: Kaszę gryczaną ugotuj według przepisu na opakowaniu. Cebulę i pieczarki obierz, pokrój w kostkę i podsmaż na oliwie, dodaj przyprawy. Na koniec dodaj pokruszony ser feta, kaszę, przecier pomidorowy i całość wymieszaj. Paprykę umyj i osusz. Z każdej odetnij kapelusz i usuń nasiona. Nadzieniem napełnij papryki i przykryj odciętym wcześniej kapeluszem. Warzywa ułóż w naczyniu żaroodpornym i piecz przez 15-20 min. w temperaturze 170-180 stopni Celsjusza. Upieczone papryki posyp natką pietruszki. Podwieczorek - Porcja sezonowych owoców Kolacja - Sałatka z tuńczykiem Składniki na 2 porcje: puszka tuńczyka w sosie własnym, 2 pomidory, średniej wielkości cebula, ogórek, papryka zielona, 1 łyżka oliwy z oliwek, sok z cytryny, czosnek, ulubione zioła. Dzień 9. zdrowej diety Śniadanie - Kanapki z dżemem i serem twarogowym Składniki: 2 kromki chleba razowego, 2 plastry chudego sera twarogowego, 3 łyżki dżemu truskawkowego lub innego dżemu niskosłodzonego. II śniadanie - Koktajl z kiwi i awokado Składniki: ½ dojrzałego awokado, 2 kiwi, ½ jabłka, mały jogurt naturalny, liście mięty, łyżeczka soku z limonki lub cytryny. Sposób przygotowania: Wszystkie składniki zmiksuj za pomocą blendera. Obiad - Indyk w mandarynkach Składniki na 2 porcje: 300 g piersi z indyka, torebka brązowego ryżu (100g), 6 mandarynek, 1 por, 200 ml szklanki bulionu warzywnego, 2 łyżki oleju rzepakowego, curry, szczypta soli i pieprzu. Sposób przygotowania: Pierś z indyka pokrój na kawałki i podsmaż na patelni na niewielkiej ilości oleju rzepakowego. Dodaj 200 ml buliony warzywnego. Mandarynki umyj, obierz i rozdziel na cząstki, pora pokrój na plasterki. Dodaj składniki do bulionu i duś do miękkości. Kiedy por będzie miękki, odlej nadmiar bulionu i przypraw do smaku curry. Podawaj z brązowym ryżem. Podwieczorek - Porcja sezonowych owoców Kolacja - Sałatka z tuńczykiem (według przepisu z poprzedniego dnia) Dzień 10. zdrowej diety Śniadanie - Kanapki z jajkiem i szynką Składniki: 2 kromki chleba razowego, 1 jajko, 2 plasterki szynki, 1 łyżeczka serka naturalnego, ½ pomidora lub inne warzywa. II śniadanie - Jogurt z otrębami, migdałami i żurawiną Składniki: jogurt naturalny (150 g), łyżka otrąb gryczanych, łyżka suszonej żurawiny, łyżeczka posiekanych migdałów. Obiad - Indyk w mandarynkach - według przepisu z poprzedniego dnia. Podwieczorek - Porcja sezonowych owoców Kolacja - Carpaccio z buraka z serem kozim Składniki: 2 ugotowane buraki, 3 plastry koziego twarogu, 1 łyżka octu balsamicznego, garść rukoli. Sposób przygotowania: Buraka pokrój w cienkie plasterki. Na talerzu ułóż plasterki buraka, pokrusz na nie kozi twaróg. Całość skrop octem balsamicznym i udekoruj rukolą. Zalecenia do zdrowej diety W czasie pierwszych 10 dni będziesz jeść ok. 1450 kalorii dziennie, które będą dostarczane w 5 posiłkach. Na początku może ci się wydawać, że jedzenia jest za dużo, ale nie musisz jeść całych porcji. Dużo ważniejsza jest regularność. Staraj się jeść co 3 godziny. Nie zapominaj również o piciu wody - min. 1,5 litra dziennie. Dzięki temu ułatwisz oczyszczanie organizmu i przyspieszysz przemianę materii. Jeżeli nie wyobrażasz sobie poranka bez aromatycznej kawy z mlekiem, to możesz sobie na nią pozwolić - dozwolone są 2 filiżanki dziennie, ale zrezygnuj z cukru i używaj chudego mleka. Dodatkowo możesz pić herbatę czerwoną, zieloną białą i herbatki ziołowe. Choć zdrowa dieta jest ogromnym, nieocenionym składnikiem zdrowego stylu życia, nie wystarczy. Pamiętaj, żeby żyć zdrowo także w innych aspektach. Dbaj o odpowiednią ilość snu, unikaj palenia papierosów, wyeliminuj lub ogranicz alkohol. Zdrowa dieta zadziała wtedy w podwójną mocą. Na podstawie artykułu opublikowanego pierwotnie przez Karolinę Kalinowską. Czytaj także:Jak przestać jeść słodycze? Sprawdzone porady i jadłospis na cukrowy odwykFleksitarianizm, czyli elastyczna dieta wegetariańska. Zasady, zalety i wpływ na zdrowieDietetyczne śniadania - proste przepisy i pomysły na szybkie fit śniadanie